PRZEJŚCIE DZIECI Z PRZEDSZKOLA DO SZKOŁY PODSTAWOWEJ PORÓWNANIE WARUNKÓW W REPUBLICE CZESKIEJ, RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ I REPUBLICE SŁOWACKIEJ

Abstrakt

Celem badania porównawczego było opisanie i porównanie
warunków organizacyjnych przejścia dzieci z przedszkola do szkoły podstawowej w zakresie
oceny gotowości szkolnej, przyjmowania dzieci do szkoły podstawowej, postępowania
w przypadku odroczenia obowiązku szkolnego i edukacji dzieci z odroczonym
obowiązkiem szkolnym w Republice Czeskiej, Rzeczypospolitej Polskiej i Republice
Słowackiej. Badanie porównawcze zostało oparte na jakościowej analizie treści dokumentów
legislacyjnych i programowych, oficjalnych dokumentów ministerstw edukacji
oraz publikacji badawczych. Wybór tych krajów jest uwarunkowany ich geograficzną
i historyczną bliskością, podobnym rozwojem systemów edukacyjnych, a jednocześnie
różnymi podejściami pedagogicznymi w procesie wczesnej edukacji. Organizacja przejścia
dzieci z przedszkola do szkoły podstawowej jest bardzo podobna w badanych krajach.
Wynika to również ze wspólnej europejskiej orientacji na edukację włączającą oraz
porównywalnych kontekstów gospodarczych i politycznych. Różnice występują w wieku
dzieci z odroczonym obowiązkiem szkolnym oraz w formach kształcenia tych dzieci
w przedszkolu i szkole podstawowej. Proces diagnozowania predyspozycji szkolnych
jest w Polsce uregulowany prawnie, podczas gdy w Czechach i na Słowacji jest on pozostawiony
głównie odpowiedzialnemu podejściu nauczycieli przedszkolnych. Na podstawie
diagnozy pedagogicznej mogą oni doradzać przedstawicielom prawnym w zakresie
oceny zdolności szkolnych dziecka w odpowiednich poradniach. Umożliwia to uzyskanie
większej ilości informacji na temat kompetencji szkolnych dziecka w celu podjęcia
najlepszej możliwej decyzji w najlepszym jego interesie. Badanie porównawcze jest wynikiem
projektu KEGA nr 001UMB-4/2025.